KPMG presenteerde begin dit jaar de resultaten van de Global Automotive Executive Survey. Hierin komt onder meer naar voren dat digitalisering, connectivity en elektrificatie belangrijke thema’s zijn binnen de automotive branche. Loek Kramer, partner bij KPMG, heeft jarenlange ervaring in de auto-industrie en is sinds 2014 sectorleider voor de Nederlandse Automotive markt. Hij vertelt ons wat meer over de Survey en de toekomst van de mobiliteitssector.
Kunt u uitleggen wat de Global Automotive Executive Survey precies is?
“KPMG doet dit onderzoek al twintig jaar. Dit jaar onder 1000 bestuurders en managers van bedrijven in de automotive sector, variërend van fabrikanten, dealerbedrijven, verzekeraars, IT-bedrijven, leaseondernemingen tot leveranciers. Dus vrijwel iedereen die een rol heeft in de automotive keten. Ook legden we de Survey voor aan 2000 consumenten in 41 landen.
We komen als KPMG bij heel veel bedrijven in deze sector over de vloer en bedrijven willen graag van ons weten wat onze visie is op een aantal ontwikkelingen. Daarbij koppelen wij het onderzoek elk jaar aan een aantal trends en thema’s. Vroeger ging het vooral over de afzet in opkomende markten zoals China en India en over consolidatie in het dealernetwerk. Sinds 2015 zie je dat het gaat over digitalisering, elektrificatie en connectivity.”
Wat kunt u over deze thema’s vertellen en hoe komt het dat deze ‘trending’ zijn?
“Deze trends hebben natuurlijk niet alleen te maken met datgene wat in de automotive sector gaande is. Wereldwijd zien we een aantal belangrijke veranderingen optreden. Digitalisering speelt in alle bedrijven en sectoren. IT gaat een steeds grotere rol spelen in ons leven, en daar moeten bedrijven in mee.
Hetzelfde geldt voor data. Data is het nieuwe goud. Je kunt het in de toekomst niet alleen meer verdienen met hardware, zoals in dit geval met auto’s. Ondernemers zullen zich opnieuw moeten uitvinden en diensten ontwikkelen op basis van data. Data afkomstig van de auto’s zelf maar ook data van de consumenten. De “connected car & driver” zijn een waardevolle bron voor data. We willen in deze tijd altijd online zijn en snel diensten en goederen kunnen afnemen. Dat zien autofabrikanten natuurlijk ook. Diensten die we in en rond de auto aanbieden zijn daarom een groot thema voor de toekomst. Leaseondernemingen hebben al een dongel ontwikkeld die ze kunnen aansluiten op de boardcomputer en bieden hun klanten via een App al inzicht in de technische staat van hun voertuig, rittenregistraties maar ook andere diensten aan. De toekomstige dienstverlening rondom mobiliteit in bredere zin gaat echter nog veel verder dan alleen het ontwikkelen van een app. Dit vraagt creativiteit van ondernemers en samenwerking met partijen in een aantal andere sectoren. Wij geloven heel erg sterk in nieuwe verdienmodellen op basis van de platformgedachte. Dat is de toekomst!
Elektrificatie komt deels voort uit klimaatakkoorden en het streven naar een gezondere wereld waarin we de toekomst voor onze kinderen veilig willen stellen. De sector moet nog eens extra zijn best te doen aangezien we de afgelopen jaren te kampen hebben gehad met wat schandalen waarmee fabrikanten claimden dat bepaalde auto’s een bepaalde uitstoot hadden. Die testen waren alleen niet zo betrouwbaar. Dat heeft ertoe geleid dat de sector nu aan zet is. In die klimaatakkoorden worden bovendien een aantal uitdagende emissienormen gegeven waaraan de fabrikanten zich tot 2030 aan moet houden. Zonder te investeren in elektrificatie of in hybride auto’s is dat onhaalbaar. Dus we zullen aan de bak moeten, daar is iedereen wel van overtuigd.”
Hoe snel verwacht u dat de ontwikkeling van elektrificatie gaat?
“Elektrisch rijden is in China een succes omdat China vele maten groter is dan landen in Europa. Je hebt te maken met een enorme snelle groei in de middenklasse die ook gewoon wil rijden. En ze moeten werken aan schonere steden want het smogprobleem is daar vele malen groter dan hier in Europa. De overheid subsidieert hier flink en heeft de elektrische auto’s flink goedkoper gemaakt zodat het bereikbaar is voor de gemiddelde Chinees. Op de totale Chinese bevolking is het nog een fractie maar op absolute aantallen zijn zij op dat vlak momenteel echt de grootste speler.
Je ziet dus dat als de overheid daar een rol in neemt, het ook gaat gebeuren. Het succes in Nederland van de Tesla en de Jaguar i-Pace is ook het gevolg van lage bijtellingsregels. Als wij als consument gewoon 22% bijtelling hadden moeten betalen hadden hier niet zoveel Tesla’s gereden. Er zijn toch een hoop mensen die aan hun portemonnee denken. Een elektrische auto is tot 50.000 euro een interessant alternatief, er is dan ook wel vraag naar maar het blijft relatief laag. Vorig jaar zijn er 24.000 elektrische auto’s op 440.000 auto’s in totaal verkocht. Dit aandeel zal vast nog wel groeien, toch zijn er nog wel behoorlijk wat uitdagingen om op te lossen voordat het gemeengoed is geworden.”
Is wat recent in het klimaatakkoord gepresenteerd is volgens dit rapport haalbaar?
“Zeker in de stad kan elektrisch rijden succesvol zijn. Voor forenzen die groteren afstanden moeten afleggen vraagt het wel wat planwerk omdat de range van auto’s vaak nog niet groot genoeg is. Je moet je reis goed plannen. Elektrisch rijden vraagt om een andere mindset van de bestuurder.
Wil je elektrisch rijden succesvol laten zijn in Nederland dan moet de laadinfrastructuur fors worden uitgebreid. En de vraag is hoe snel dat gaat. Ik denk dat de overheid een heel ambitieus plan heeft neergelegd als het gaat om het streven dat alle nieuwe auto’s uiterlijk in 2030 geen CO2 meer mogen uitstoten. Ik verwacht dat het een utopie is om te denken dat dat gaat lukken. Hybrides zullen voorlopig ook nog een hele belangrijke rol blijven spelen. Ze bieden de voordelen van beiden. Je kunt snel tanken en doet wat voor het milieu.
De consument gaat niet vanzelf in een elektrische auto rijden. Daar moet een financieel voordeel tegenover staan of het moet tenminste net zo duur zijn als rijden op brandstof.”
De focus ligt in de Survey voor een groot deel bij de auto. Hoe kijkt de automotive sector aan tegen alternatieve vervoersmiddelen, bijvoorbeeld de hyperloop?
“We kijken naar mobiliteit in bredere zin. We moeten als sectoren namelijk gaan samenwerken. De energie-, transport- en automotive sector zullen onder andere moeten samenwerken met verzekeraars, aanbieders van openbaar vervoer, andere aanbieders van mobiliteit en met de overheid als het gaat om infrastructuur en ruimtelijke ordening. Al die sectoren worden geraakt en hebben een bepaalde rol in de mobiliteitsvraag. In de toekomst zou de hyperloop daar best een onderdeel van kunnen zijn, omdat het een hele innovatieve uitvinding is waardoor je snel van A naar B kunt. Op iets kortere termijn denken wij dat het zelfrijdende voertuig een grote rol gaat spelen. Wij denken dat we dit als eerste gaan zien in het goederenvervoer met “truck platooning” waar al meerdere testen met zijn uitgevoerd op initiatief van Rijkswaterstaat en het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat
Stel dat jullie over 20 jaar nog steeds jaarlijks dit onderzoek uitvoeren. Wat denkt u dat er dan mogelijk speelt?
“Misschien zijn we dan al ingehaald door de werkelijkheid. Datgene waarvan we nu zeggen ‘dat zal zo’n vaart niet lopen’ is dan misschien al de realiteit. Zo heeft Chriet Titulaer ons in het verleden ook dingen verkondigd die niemand wilde geloven. Techniek gaat veel sneller dan in het verleden. Ik denk bijvoorbeeld ook dat er meer vervoer door de lucht zal gaan plaatsvinden in de toekomst. Je ziet dat fabrikanten nu al met drones aan het experimenteren zijn. Dus voor mijn kinderen verwacht ik dat het een hele interessante toekomst gaat worden!”