De verkiezingsstrijd is losgebarsten. Welke standpunten hebben de verschillende partijen op het gebied van mobiliteit? Wij hebben gekeken naar wat de belangrijkste punten van de grootste partijen in hun verkiezingsprogramma zijn. Zo hoef je zelf niet alle partijprogramma’s af te struinen.
De fiets
De Fietsersbond heeft gekeken in welk partijprogramma de fiets het beste tot zijn recht komt. Het zal je niet verbazen dat GroenLinks het beste voor heeft met fietsend Nederland. Deze partij wil de fiets van de zaak aantrekkelijker maken. Ook D66, PvdA, Partij voor de Dieren en de ChristenUnie geven de fiets meer prioriteit. Zij vinden het vooral belangrijk dat er ruimte voor de fiets in de stad komt, er meer fietsroutes komen, dat de verkeersveiligheid verbetert en er meer stallingen bij het openbaar vervoer komen. Fietsen wordt ook veel genoemd in combinatie met fitheid, wat een positief effect heeft op gezondheidspreventie. Voor de komende jaren natuurlijk een belangrijk thema.
Openbaar vervoer
Het ov heeft een slecht jaar achter de rug. Niet eerder meden zoveel mensen het openbaar vervoer als gevolg van corona. Dat moet natuurlijk weer veranderen. De PVV pleit voor betaalbaar ov. DENK wil het heel specifiek goedkoper voor kinderen maken en pilots doen voor het gratis maken van ov voor ouderen en minima. Andere partijen willen vooral een uitbreiding van het netwerk. Zo wil D66 drie nieuwe hogesnelheidslijnen aanleggen en een treinverbinding tussen Utrecht en Breda realiseren. Daarbij wil de partij ervoor zorgen dat afstanden tot 700 km goedkoper zijn om met het ov af te leggen dan met de auto of vliegtuig. Een nieuwe, snellere verbinding tussen Amsterdam en Groningen, de Lelylijn, is vooral de wens van partijen als GroenLinks, SP en CDA.
Wie hier dan allemaal voor verantwoordelijk wordt (lees: dit moet gaan betalen), daarover verschillen de meningen. Zo wil de VVD dat hier meer private bedrijven een rol in gaan spelen. De SP wil NS en ProRail weer samenvoegen en er een staatsbedrijf van maken. De overheid zal zonder meer voor een deel van de kosten moeten opdraaien.
Luchtvaart
Ook de luchtvaart zit in een diep dal. GroenLinks wil echter niet op het oude niveau terug keren en is dan ook tegen de groei van vliegvelden in Nederland en daarmee tegen de opening van Lelystad Airport. Maar helemaal alleen staat GroenLinks hier niet in. Ook de SP en CDA zijn niet per definitie voorstander van de opening van Lelystad Airport. D66 is er alleen voor wanneer het geen extra vervuiling oplevert. Ter compensatie willen deze partijen de vliegtaks in stand houden of zelfs verhogen. PVV is de enige grote partij die voor het afschaffen van de vliegtaks is.
Auto
Over de auto is waarschijnlijk het meeste te doen binnen de partijprogramma’s. Om te beginnen is er de stikstofdiscussie. Deze leek door corona misschien naar de achtergrond verdwenen, maar niets is minder waar. De snelheidsverlaging van 130km/h naar 100km/h van vorig jaar heeft natuurlijk alles met de stikstofaanpak te maken. Stikstof of niet, de VVD, CDA en PVV willen zonder meer méér asfalt. D66, SP en GroenLinks kijken daar vanzelfsprekend anders tegen aan en zijn terughoudend in de aanleg van meer (snel)wegen. Liever kijken zij hoe het huidige asfalt beter benut kan worden. Daarbij willen deze drie partijen de stikstofuitstoot juist compenseren door de aanleg van meer natuur en het halveren van de uitstoot. SP vindt het daarnaast ook belangrijk dat mobiliteit niet ten koste gaat van de bouw van woningen. Er moet ruimte blijven in het stikstofbeleid om de bouw door te laten gaan.
Om dit te kunnen betalen stellen D66 en GroenLinks spitsheffingen voor. De VVD en PVV zijn faliekant tegen dit voorstel. VVD en CDA stellen een kilometerheffing voor, maar verrassend genoeg, alleen voor elektrische auto’s, omdat zij geen motorrijtuigenbelasting betalen en dus zo ook niet meebetalen aan de wegen waar zij wel op rijden.
EV en maximum snelheid
Voor wie de overstap naar een elektrische auto overweegt is het interessant de programma’s van D66 en GroenLinks te bekijken. D66 pleit voor aankoopsubsidies en GroenLinks wil investeren in een landelijk dekkend laadnetwerk. GroenLinks noemt zelfs binnen tien jaar een verbod op de verkoop van auto’s op fossiele brandstoffen. Ook PvdA wil elektrisch rijden stimuleren door investeringen en meer fiscale regelingen. Forum voor Democratie wil elke vorm van subsidie op elektrische voertuigen stoppen.
Tot slot is er het punt van de maximumsnelheid in Nederland. Want hoe je auto ook wordt aangedreven, voor sommigen is snelheid belangrijk. Vind je de 100 km/per uur maar niets? De PVV belooft haar kiezers 140 km/per uur als maximumsnelheid. De VVD houdt vast aan 130 km/per uur. Als de stikstofuitstoot is verlaagd, willen zij dat er de hele dag weer 130 gereden mag worden op de snelwegen waar dit kan.
Nog een kleine week voordat we naar de stembussen mogen. Niet eerder deden zoveel partijen mee aan de Tweede Kamer verkiezingen. Dat maakt het kiezen voor veel stemmers niet gemakkelijk. Met dit overzicht hebben we geprobeerd in elk geval meer inzicht te geven in de standpunten zodat je zelf kunt beoordelen welke het beste aansluiten bij je eigen mobiliteits- en milieuwensen.