Bij de toekomst van mobiliteit denk je waarschijnlijk als eerste aan elektrisch en autonoom rijdende auto’s of misschien zelfs aan futuristische vliegende vervoersmiddelen. Past de fiets of e-bike ook in het plaatje van een toekomstig mobiliteitsbeleid? Wij spraken daarover met Carlo van de Weijer, Hoofd Smart Mobility aan de TU Eindhoven.
Niet iedereen zal de naam Carlo van de Weijer meteen in relatie brengen met de fiets, is dat terecht?
“Nee, zeker niet! Ik ben een enorme voorstander van de fiets. Er zijn veel interessante ontwikkelingen gaande die bijdragen aan de populariteit ervan. Zo is met de komst van de e-bike de actieradius van het vervoersmiddel verdubbeld en met de huidige apps zoals Buienradar weet je tegenwoordig ook redelijk zeker of je droog aankomt op je bestemming en of je weer droog thuis kunt komen. Het vervoersmiddel kent bovendien veel voordelen ten opzichte van andere modaliteiten. Ik denk dat we moeten denken aan drie modaliteiten die het in de toekomst gaan ‘winnen’; het vliegtuig, de auto en de fiets.”
Wat zijn de voordelen van een fiets ten opzichte van andere modaliteiten volgens jou?
“De fiets zal in de toekomst nog een beetje geavanceerder worden dan dat het nu is. Dat wil zeggen dat fietsen in de toekomst comfortabeler wordt en dat we het nog veiliger maken. Maar het heeft nu al een paar fundamentele voordelen die niet te ontkennen zijn. De overheid heeft twee belangrijke redenen om de fiets te stimuleren.
Mobiliteit is steeds meer een ‘battle for space’. Een ruimtekwestie dus, waarin de fiets een positieve bijdrage kan leveren omdat je op fietspaden veel mensen op elk moment van de dag allerlei kanten op kunt laten bewegen. Daar kan zelfs een bus- of treinbaan moeilijk van winnen, mede door de ruime rijafstanden. De ruimte-efficiency van een fiets is vrijwel niet te verslaan.
Een andere reden om fietsen te stimuleren is het feit dat de fiets voor de overheid goedkoop is. Mobiliteit kost de overheid flink wat geld. Enerzijds voor de aanleg van infrastructuur, anderzijds omdat de bijeffecten zoals ongevallen, vervuiling en files de maatschappij ook geld kosten. Onder de streep betaalt een auto zijn schade terug aan de overheid via belastingen en accijnzen. Het ov kent een enorme negatieve business case, daar moeten miljarden per jaar bij. Voor de fiets moet ook infrastructuur worden aangelegd maar de bevolking wordt er dermate veel gezonder van dat het fietsen de overheid onder de streep zelfs geld oplevert, vooral door lagere zorgkosten en hogere arbeidsproductiviteit. Redenen genoeg waarom de fiets echt de toekomst heeft.”
Uit onderzoek van ALD Automotive onder werkende Nederlanders blijkt dat 70% open staat voor een leasefiets, moeten niet daarom ook werkgevers de fiets of e-bike meer stimuleren?
“Ja, ik snap dat werknemers daarvoor open staan. Zeker voor een e-bike is leasen echt een fijne optie. Een e-bike heeft nog wel wat onzekerheden als een accu die kapot kan gaan en dan is het fijn om een leaseconstructie achter de hand te hebben. Het klinkt als een cliché maar fietsende werknemers zijn gezondere werknemers. Onder de streep betaalt dat zich ook voor de werkgever terug. Dit wordt nog wel eens onderschat, je kunt het economisch nut echter makkelijk berekenen. Grofweg scheelt een fittere werknemer gemiddeld een ziektedag per persoon per jaar. Het is een beetje wisselend per beroepsgroep maar gemiddeld is het ziekteverzuim 2 tot 2,5% dus dan is een half procent significant verschil.”
Fiscaal gezien heeft een fiets van de zaak nog wat haken en ogen. Hoe zou jij dat oplossen?
“De regelgeving rondom de fiscaliteit is niet mijn specialisme. Misschien moeten we eens overwegen om de hele woon-werkvergoeding af te schrijven. Je wordt nu eigenlijk gestimuleerd om ver weg te gaan wonen en met de auto te gaan, omdat het bij de belasting aftrekbaar is. Door de vergoeding af te schaffen zullen mensen zelf ook veel makkelijker een keus maken die gericht is op kosten. En dan zul je zien dat ze vaker de fiets gaan kiezen, alleen kunnen bedrijven dat zelf natuurlijk niet stimuleren. Dus ook dat is meer iets voor de overheid.”
Tot slot, wat kunnen we nog meer doen om fietsen meer te promoten als woon-werk vervoersmiddel?
“Momenteel wordt er veel in het nieuws gesproken over de helmplicht bij e-bikes. Ik denk dat het mensen er van gaat weerhouden om te fietsen en dan schaadt het veel meer dan het baat. Wat we moeten doen is fietsers meer faciliteren door meer ruimte voor ze te creëren. De drukte op de fietspaden is mede door corona geëxplodeerd. Die drukte zal door de populariteit van de e-bike alleen maar blijven toenemen. Hoe meer fietsers op de straat, hoe meer rekening automobilisten met hen gaan houden. Dus je kunt pleiten voor meer plek voor de fietsers door bijvoorbeeld meer te schuiven met de wegafscheiding.”
Wil je meer weten over wat een fiets van de zaak voor jouw bedrijf en werknemers kan betekenen? Onze mobiliteitsadviseurs bespreken graag alle (fiscale) mogelijkheden met je. Neem contact met ons op via info.nl@aldautomotive.com of bel met +31 (0)20 658 70 00.